SOMON BALIKLARINDAN HAYAT DERSLERİ

Somon balıkları, tatlı sularda yumurtadan çıktıktan sonra uzun bir yolculuğa çıkar, okyanuslara ulaşır ve tuzlu sularda büyürler. Yetişkinliğe eriştiklerinde ise, akıntıya karşı yüzerek binlerce mil yol kat eder ve doğdukları tatlı sulara şaşmaz bir doğrulukla geri dönerler. Onlar, doğaya sadakat ve azim konusunda hayranlık uyandıran canlılardır.

Somonların hayatı, annelerinin bıraktığı yumurtalardan çıkarak başlar. Yeni doğan yavruların karınlarının altında, gelişimlerinin ilk aşamasında ihtiyaç duydukları besini sağlayan bir yumurta kesesi bulunur. Bu keseyle bir süre beslendikten sonra, kendi yiyeceklerini arayacak büyüklüğe ulaşırlar. Yaklaşık bir yıl sonra binlerce somon yavrusu, nehir yatağı boyunca ilerleyerek denize ulaşmaya çalışır. Bu, onların hayattaki ilk büyük yolculuğudur. Ancak denize ulaşmak başlı başına bir mücadeledir. Zira henüz çok küçükken, akıntıya kapılmadan ve yönlerini şaşırmadan, doğdukları nehri takip ederek denize ulaşmaları gerekir. Çünkü yıllar sonra büyüyüp olgunlaştıklarında, aynı yolu geri dönerek doğdukları noktaya ulaşacak ve yeni bir hayat döngüsünü başlatacaklardır. Bu süreçte, okyanusta aylarca süren bir büyüme dönemi geçirirler. Hedefleri ise Pasifik Okyanusu gibi büyük sulardır.

Denizlerde birkaç yıl geçirdikten sonra üreme olgunluğuna erişen somonlar için hayret verici bir dönüş yolculuğu başlar. Önce geldiği okyanus kıyısını, sonra doğru akarsu ağzını bulmaları gerekir. Tüm zorluklara rağmen, somonlar doğru yolu şaşırmadan bulur. 

Ancak asıl mücadele şimdi başlamaktadır: Akıntıya karşı yüzmek. 

Nehrin güçlü akıntısına karşı ilerlerken, alçak şelaleleri aşmak için metrelerce yukarı sıçrayarak engelleri geçerler. Yolculuk boyunca yalnızca suyun kuvvetiyle değil, aynı zamanda onları avlamaya çalışan ayılar, kuşlar ve diğer yırtıcılarla da mücadele etmek zorundadırlar. Üstelik nehri takip ederken birçok kola ayrılan yollardan doğru olanı bulmaları gerekir. Bütün bu zorluklara rağmen somonlar, doğdukları noktayı şaşırmadan bulur ve hayat döngüsünü tamamlarlar.

Somon Balıklarından Öğreneceğimiz 3 Büyük Ders: Uyum, Yön, Azim

Somonlar, tatlı suda doğmalarına rağmen tuzlu suya uyum sağlarlar. Bu uyum yetenekleri, onları daha dirençli ve güçlü hale getirir. Aynı şekilde, biz insanlar da hayatımız boyunca farklı ortamlara, şartlara ve değişimlere uyum sağlamak zorundayız. Zıtlıklar ve farklılıklar, gelişimin ve büyümenin temel taşlarıdır. Doğar doğmaz, ihtiyaçlarımızı karşılamak için başkalarına muhtacız. Ancak belirli bir olgunluğa ulaştıktan sonra, tıpkı somonlar gibi kendi yolumuzu çizmek ve kendi ihtiyaçlarımızı karşılamak için çaba göstermeliyiz. İlk adım ise bir hedef belirlemektir. Hedefimiz, yönümüzü tayin eder ve mevzu bu hedeflere ulaşırken ki sebeplerden keyif alabilmektedir.

Unutmayalım ki hedefe giderken mutlaka engeller karşımıza çıkacaktır. Bu engeller, bizden çaba ister. Engelin büyüklüğü, gösterdiğimiz çabanın kalitesini belirler. Ve her zorluğun ardından kazandığımız tecrübe, bizi bir sonraki aşamada daha güçlü kılar. Bir insan hedef belirlerken öncelikle netlik kazanmalıdır. Çünkü net olmayan bir hedef, yolda kaybolmaya sebep olur.

Şimdi durup düşünelim: Somon balıklarına bu netliği, bu şaşmaz yön duygusunu kim öğretti?

Onlara kimse öğretmedi. Onlar hep hedefleri ve yönleri doğrultusunda bir şeylere uyum sağladılar. Bu içgüdü, yaratılışlarının bir parçasıydı. Bizim de yaratılışımızda hedefe ulaşma gücü var; ancak bu gücü ortaya çıkarmak, yönümüzü belirlemek ve azimle yürümek bizim sorumluluğumuzda. Tıpkı somonlar gibi, engellerle dolu bir yolculuğa hazır olmalı; akıntıya karşı yüzmeyi, düşsek de tekrar sıçramayı öğrenmeliyiz.  Çünkü ancak o zaman, kendi hayat nehrimizin kaynağına, kendi başarı hikâyemizin başlangıç noktasına ulaşabiliriz. 

Ve şimdi kendine şu soruyu sor: Benim hedefim ne?

O hedefe ulaşmak için ne kadar netim, ne kadar uyum sağlayabiliyor ve ne kadar azimliyim? Tıpkı bir somon gibi; doğduğun yerden çok uzağa gidebilir, bambaşka koşullara uyum sağlayabilir, en zorlu akıntılara karşı yüzebilir ve en sonunda yine ait olduğun yere, kendi “başarı kaynak noktan”a geri dönebilirsin. Yeter ki yönünü bil, yoluna inan ve engelleri gelişimin bir parçası olarak gör. Çünkü gerçek dönüş, başladığın yere daha güçlü dönmektir. 

İçinde bir yön duygusu var, tıpkı doğduğu nehrin yolunu unutmayan bir somon gibi. Dünya değişse, şartlar ağır olsa da, eğer yolunu biliyorsan hiçbir akıntı seni yolundan döndüremez. Engeller seni zorlayacak, yorulacaksın, bazen düşeceksin. Ama eğer sen yönünde netsen ve bir de yol zorlu olsa da o yolu geçmekten keyif alabilir hale geldiysen işte şimdi yönü olan, yönü doğrultusunda uyum sağlayan ve zorluklara karşı net ve azimli tavır sergileyebilen biri olmuşsun demektir.

Ama unutma: “Her düşüş, daha güçlü bir sıçrayış için hazırlıktır.”

Şimdi akıntıya karşı yüzmeye hazır ol. Çünkü kaderini yazacak olan, attığın adımlar olacak…